Page History
Hat Bazında Maliyet Raporu, Muhasebe Bölümünde, "Raporlar/Maliyet Muhasebesi Modülü" menüsünün altında yer alır. Üretim Hat Bazında Maliyet Raporu; üretim hatları bazında Maliyet Muhasebesi hesaplaması yapmak amacıyla hat tanımı, Üretim Sonu Kaydı sırasında Hat Kodu girişi ve hatlara ilişkin mamul ana grubu bazında farklı gider hesaplarının tanımlanmasını sağlar. Böylece, aynı ürünün farklı hatlardaki maliyet bilgisinin raporlanması sağlanır.
Bu Bu çalışma kapsamında müşteri siparişi ve proje kodu bazında maliyet bilgisinin de detaylı olarak raporlanması sağlanır. Hat, Müşteri Siparişi ve Proje Kodu bazında maliyet hesabı sadece rapor amaçlı kullanılır. Hat, Müşteri Siparişi ve Proje Kodu bazında maliyet hesabı yapmak için Maliyet Muhasebesi Parametreleri ekranından "Detaylı Maliyet Hesabı” seçeneğinin işaretlenmesi gerekir.
Üretim Hattı tanımının da, Üretim → Kayıt → Hat Tanımlama ekranı üzerinden yapılması gerekir. Üretim hatları, tek bir mamul ana grubunun üretildiği ayrı hatları belirteceği gibi, birden fazla mamul ana grubunu da kapsayabilir. Aşağıdaki ilk örnek, iki mamul ana grubu için tanımlanmış 4 adet üretim hattını gösterir. Bu örnekte, Preshane ana grubunda maliyetleri farklılaşan iki ayrı hat mevcuttur. Aynı şekilde montaj ana grubunda da iki ayrı hat
olup, preshane ana grubunda üretilen ürünler, hat takibi dikkate alınmadan montaj ana grubunda tüketilir. Yani Preshane'de HAT1 veya HAT2’de üretilen bir yarı mamul, montajda HAT3 veya HAT4 üzerinden sarf edilebilir.
İkinci örnekte ise (Şekil-2), işlem sırası olarak birbirini takip eden iki mamul ana grubunun maliyetlerinin farklılaştığı üretim hatları görülür. Bu iki ayrı hat Preshane'de başlayıp, üretilen yarı mamuller montajda aynı hat üzerinde devam eder.
Şekil-2’deki gibi bir üretim sisteminde, yarı mamul sarflarının hat bazında takip edilmesi ve maliyet hesabının da hat bazındaki yarı mamul sarfiyatlarına göre hesaplanması için "Hat Tanımlama" ekranındaki “Yarı Mamul Sarfları Hat Bazında” parametresinin işaretlenmesi gerekir.
Örneğin;
HAT1 için bu parametrenin işaretli olduğu varsayıldığında; montaj mamul ana grubunun HAT1 hattındaki yarı mamul sarfiyatı hesaplanırken, daha önceki ana grubun (Preshane), HAT1 üzerinde üretilen yarı mamul bilgisi aranır ve yarı mamulün hat bazındaki maliyet bilgisi kullanılarak yarı mamul sarf tutarı hesaplanır. “Yarı mamul Sarfları Hat Bazında” parametresi işaretli değilse, yarı mamul sarfiyatı hesaplanırken, yarı
mamulün daha önceki ana gruptan (Preshane) gelen ortalama maliyet bilgisi kullanılarak hesaplama yapılır.
Maliyet Muhasebesi → Kayıt → Mamul Ana Grup Kayıtları ekranındaki “Hat Tanımları” sekmesi kullanılarak, mamul ana grubunda üretim hatları bazında ayrı gider hesapları tanımlanır. Üretim Sonu Kaydı ekranında Hat Kodu girilmişse, mamul ana grubunun hat tanımında belirtilen gider hesapları üzerinden dağıtım yapılır. Üretim Sonu Kaydı ekranında Hat Kodu girilmemişse, mamul ana grubu için belirtilen gider hesapları üzerinden dağıtım yapılır. Proje Kodu bazında maliyet hesaplaması istenirse, buradaki gider hesaplarının proje bazında bakiyeleri dikkate alınır.
Örnek Uygulama-1
Mamul Ana Grup Tanımları ve işlem sırası aşağıdaki gibi tanımlanmış bir üretim sisteminde HAT1 ve HAT2 şeklinde iki ayrı üretim hattı bulunur. HAT1 otomasyona dayalı daha teknolojik bir üretim hattıdır ve bu yüzden giderleri daha düşüktür. Tanımlanan Hat Kodları için “Yarı Mamul Sarfları Hat Bazında” parametresi işaretlenir.
...
Mamul ana grupları için hat bazında işçilik ve enerji giderleri aşağıdaki gibi tanımlanır:
...
İşçilik ve enerji giderleri için dağıtım anahtarı olarak “Üretim Miktarları Oranı” seçilir.
Aşağıdaki tepe mamul reçetesi kullanılarak üretim yapılır. YARIMAMUL10 ve MAMUL10 için ayrı birer mamul grubu tanımlanır.
...
HM10 için satın alımlar sonucu oluşan aylık ortalama maliyet 15 TL olarak hesaplanır. MAMUL10 için sistemde iki adet müşteri siparişi bulunur. Bu siparişler için açılmış iş emirleri aşağıdaki gibidir:
M00000000000001 siparişi için HAT1 üzerinden üretim yapılırken, M00000000000002 siparişi için HAT2 üzerinden üretim yapılmıştır.
Hat Bazında Maliyet Raporu ekranı;
Hat Bazında Maliyet Raporu ile ilgili detaylı bilgi için tıklayınız.
Hat Bazında Maliyet Raporu ekranı; Genel Kısıtlar, Ölçekleme ve Yazıcı Seçenekleri sekmesinden oluşur.
Genel Kısıtlar
Hat Bazında Maliyet Raporu ekranı Genel Kısıtlar sekmesinde yer alan alanlar ve içerdiği bilgiler şunlardır:
| Hat Bazında Maliyet Raporu Ekranı | |
|---|---|
| Ana Grup Kodu Aralığı | Hat Bazında Maliyet Raporu almak için ana grup kodu aralığının girildiği alandır. Rehber butonu |
| Mamul Grup Kodu Aralığı | Hat Bazında Maliyet Raporu almak için mamul grup kodu aralığının girildiği alandır. Rehber butonu |
| Ay/Yıl Aralığı | Hat Bazında Maliyet Raporu almak için ay/yıl kısıdının verildiği alandır. |
| Detay Kayıtları Gösterilsin | Hat Bazında Maliyet Raporu'nda detay kayıtlarının gösterilmesi için kullanılan seçenektir. |
| Detay Kayıtları | Hat Bazında Maliyet Raporu'na gelmesi istenen detay kaydının seçildiği alandır. Hat Bazında, Sipariş Bazında, Proje Bazında ve Esnek Yapılandırma Bazında seçenekleri arasından seçim yapılır. |
| Sarf Kayıtları Listelensin | Hat Bazında Maliyet Raporu'nda sarf kayıtlarının listelenmesi için kullanılan seçenektir. |
| Yüzde Bilgileri Listelensin | Hat Bazında Maliyet Raporu'nda yüzde bilgilerinin listelenmesi için kullanılan seçenektir. |
| Dövizli Maliyetler Listelensin | Hat Bazında Maliyet Raporu'nda dövizli maliyetlerin listelenmesi için kullanılan seçenektir. |
| Yukarıdaki alanlara girilen bilgiler doğrultusunda, rapor almak için kullanılan butondur. Butonun sağ tarafında yer alan aşağı ok tuşu, "Gelişmiş Rapor" seçeneğinin kullanılmasını sağlar. Kullanıcı, "Gelişmiş Rapor" seçeneği ile ekrana gelen tablo üzerinde hesaplama yapabilir. Bu seçenek sayesinde, 13684 satırın üstündeki raporlamaların da tek sayfa üzerinden raporlanması sağlanır. "Rapor" seçeneği Text Dosya, Excel Dosya, VTS Format, HTML kayıt türlerini desteklerken, "Gelişmiş Rapor" seçeneği Excel Workbook, Excel Template, Excel 97-2003 Workbook, Excel 97-2003 Template, Comma Delimited, Text Document, Web Page, XML Document, PDF Document kayıt türlerini destekler. |
| Daha önceden saklanan kısıtların aynısının ekrana getirilmesini sağlayan butondur. Oku butonu ile sadece "en son saklanan kısıtlar" ekrana getirilir. |
| Genel Kısıtlar sekmesinde verilen kısıtlar ve işaretlenen tüm seçeneklerin saklanması için kullanılan butondur. Hat Bazında Maliyet Raporu almak için kısıt verildikten sonra bu butona basıldığında, onaylama ekranı görüntülenir. Onaylama ekranında "Evet" butonuna basılması ile belirlenen kısıtlar bir sonraki Hat Bazında Maliyet Raporu alma işleminde kullanılmak üzere saklanır. |
| Hat Bazında Maliyet Raporu ekranı hakkında standart yardım bilgisi için kullanılan butondur. |
| Hat Bazında Maliyet Raporu almak için verilen kısıtların iptal edildiği butondur. |
Ölçekleme
Standart raporlarda miktar, fiyat, tutar, kur, döviz tutarı, döviz fiyatı, firma döviz tutarı ve oran alanları için ölçekleme yapılmasını sağlayan sekmedir.
Örneğin;
Fiyat ve tutar alanlarına 1.000 yazılması, fiyat ve tutara getirilecek verilerin 1.000'e bölüneceği anlamına gelir.
Yazıcı Seçenekleri
| Hat Bazında Maliyet Raporu Ekranı | |||
|---|---|---|---|
| Ekran | Raporun ekrandan alınması için işaretlenmesi gereken seçenektir. Hiçbir değişiklik yapılmaması durumunda, raporda ekran seçeneği işaretli olduğu için, rapor yine ekrandan alınır. | ||
| Yazıcı | Raporun yazıcıdan alınması için işaretlenmesi gereken seçenektir | ||
| Toplam Sayfa | Rapor yazıcıya döküldüğü zaman yazıcıdan kaç sayfa çıkarılacağının gösterildiği alandır. Kullanıcı, raporu yazıcıya göndermeden önce bu seçeneği işaretleyerek
| ||
| Hat Bazında Maliyet Raporu Ekranı | Yazıcı Seçenekleri - Yönlendirme | ||
| Dikey | Raporun sadece yazıcı seçeneği ile bastırılması durumunda kullanılan seçenektir. Döküm yapılacak kağıdın genişliğine göre rapor dikey veya yatay olarak alınabilir. Bu seçenekte hiçbir değişiklik yapılmaması durumunda otomatik olarak "Dikey" işaretlenmiş olduğu için rapor dikey şekilde basılır. Ekran seçeneğinde bu parametrenin herhangi bir işlevi yoktur. | ||
| Yatay | Raporun sadece yazıcı seçeneği ile bastırılması durumunda kullanılan seçenektir. Döküm yapılacak kağıdın genişliğine göre rapor dikey veya yatay olarak alınabilir. Raporun kağıda yatay olarak basılması için işaretlenmesi gereken seçenektir. Ekran seçeneğinde bu parametrenin herhangi bir işlevi yoktur. | ||
| Hat Bazında Maliyet Raporu Ekranı | Yazıcı Seçenekleri | ||
| Şirket Adı | Basılsın, Basılmasın ve Detaylı Basılsın olmak üzere üç seçenekten oluşur. Yazıcıdan alınacak raporun her bir sayfasında şirket unvanının yazılması istendiğinde "Basılsın" seçeneğinin kullanılması gerekir.
| ||
| Başlık Yazılsın | Yazıcıdan alınacak raporun her bir sayfasında, tanımlanan liste başlığının yazılması istendiğinde işaretlenmesi gereken seçenektir. | ||
| Tarih / Saat Yazılsın | Yazıcıdan alınacak raporun her bir sayfasında sistem tarihi ve saatinin yazılması istendiğinde işaretlenmesi gereken seçenektir. | ||
| Sayfa No Basılsın | Yazıcıdan alınacak raporun her bir sayfasında sayfa numarasının yazılması istendiğinde işaretlenmesi gereken seçenektir. | ||
| Taslak Basım | Birden fazla alanın yer aldığı raporlarda, yazıcıdan çıktı alırken kağıttan taşma sorununun çözülmesi ve raporların istenilen formatta ayarlanması için, "Taslak Basım Ayarları" bölümü kullanılır. Taslak basım ayarları her rapor için bir kez yapılır ve saklanır. Böylece, yazıcıdan çıktı alırken tekrar ayarlama yapmaya gerek kalmadan basım yapılır. Raporun "Taslak Basım Ayarlarında" kaydedilmiş formata göre dökülmesi istendiğinde "Taslak Basım" ve "Saklanmış" seçeneklerinin işaretlenmesi gerekir.
| ||
| Saklanmış | Raporun "Taslak Basım Ayarlarında" kaydedilmiş formata göre dökülmesi istendiğinde "Taslak Basım" ve "Saklanmış" seçeneklerinin işaretlenmesi gerekir. | ||
| Perfore Satır Sayısı | Yazıcıya gönderilecek raporun kaç satırlık kağıda basılacağının belirlendiği alandır. 33’lük ya da 66’lık olabilir. Rapor yazıcıya dökülürken kaç satırdan sonra yeni kağıda geçileceği buradaki tanımlamaya göre belirlenir. Standart olarak 66 seçeneği ekrana gelir fakat kullanıcı isterse değişiklik yapabilir. | ||
| Yazıcı Ayarı Yapılsın | Seçenek işaretlendiğinde, Windows’un “Yazıcı Ayarları” ekrana gelir. Bu ekranda, tanımlı olan yazıcılar arasından seçim yapılır. Rapor ekrandan alındıktan sonra yazıcıya gönderildiği zaman, tanımlanmış olan yazıcı ayarlarına göre basım yapılır. | ||
| Nüsha Sayısı | Yazıcıdan alınacak dökümlerde, her sayfadan kaç adet basılacağının belirlendiği alandır. | ||
| Sıfır Basma | Raporda "sıfır" sayısının görüntülenmesinin istenmediği durumlarda işaretlenmesi gereken alandır. Listelenen kayıtlarda sıfır (0) değerini taşıyan alanlar boş olarak izlenir. | ||
| Dosya İmzala | |||
| Excel Dosya Adı | Ekran ya da yazıcıdan alınacak raporun diske "Excel" formatında bir dosya halinde atılması istendiğinde işaretlenmesi gereken seçenektir. Bu alanda dosyanın hangi dizinde ve hangi isimle oluşturulacağının belirtilmesi gerekir. Excel’in File/Open seçeneği ile Excel'de dosya izlenebilir. | ||
| Text Dosya Adı | Ekran ya da yazıcıdan alınacak raporun diske "Text" formatında bir dosya halinde atılması istendiğinde işaretlenmesi gereken seçenektir. Bu alanda dosyanın hangi dizinde ve hangi isimle oluşturulacağının belirtilmesi gerekir. Bu dosyaya herhangi bir editör program kullanılarak erişilebilir. | ||
| HTML Dosya Adı | Ekran ya da yazıcıdan alınacak raporun diske "Html" formatında bir dosya halinde atılması istendiğinde işaretlenmesi gereken seçenektir. Bu alanda dosyanın hangi dizinde ve hangi isimle oluşturulacağının belirtilmesi gerekir. | ||
| Başlık | Yazıcı ya da ekran dökümleri için rapora genel başlık tanımlanan alandır. "Modül Standart Raporlarında" başlıklar otomatik olarak tanımlı gelir. İstendiğinde bu alandan değiştirilebilir. | ||
| Yukarıdaki alanlara girilen bilgiler doğrultusunda, rapor almak için kullanılan butondur. Butonun sağ tarafında yer alan aşağı ok tuşu, "Gelişmiş Rapor" seçeneğinin kullanılmasını sağlar. Kullanıcı, "Gelişmiş Rapor" seçeneği ile ekrana gelen tablo üzerinde hesaplama yapabilir. Bu seçenek sayesinde, 13684 satırın üstündeki raporlamaların da tek sayfa üzerinden raporlanması sağlanır. "Rapor" seçeneği Text Dosya, Excel Dosya, VTS Format, HTML kayıt türlerini desteklerken, "Gelişmiş Rapor" seçeneği Excel Workbook, Excel Template, Excel 97-2003 Workbook, Excel 97-2003 Template, Comma Delimited, Text Document, Web Page, XML Document, PDF Document kayıt türlerini destekler. | ||
| Daha önceden saklanan kısıtların aynısının ekrana getirilmesini sağlayan butondur.
| ||
| Genel Kısıtlar sekmesinde verilen kısıtlar ve işaretlenen tüm seçeneklerin saklanması için kullanılan butondur. Hat Bazında Maliyet Raporu almak için kısıt verildikten sonra bu butona basıldığında, onaylama ekranı görüntülenir. Onaylama ekranında "Evet" butonuna basılması ile belirlenen kısıtlar bir sonraki Hat Bazında Maliyet Raporu alma işleminde kullanılmak üzere saklanır. | ||
| Hat Bazında Maliyet Raporu ekranı hakkında standart yardım bilgisi için kullanılan butondur. | ||
| Hat Bazında Maliyet Raporu almak için verilen kısıtların iptal edildiği butondur. |
