Bilanço

Bilançonun enflasyon muhasebesine göre düzeltilmesi düzeltme işleminin hangi tarihe göre yapıldığına bağlı olarak değişir. Eğer düzeltme işlemi, bilançonun alındığı tarihte yapılıyorsa sadece parasal olmayan kalemler düzeltilir.

Ancak bilanço başka bir bilanço ile karşılaştırmalı olarak alınıyorsa yani, bilanço tarihinden başka bir tarihe göre düzeltme işlemi yapılacaksa tüm kalemler düzeltilir. 

Rapor Filtreleri

Bilançonun enflasyona göre düzeltilmiş değerlerinin dökümünün alınabilmesi için bilanço rapor filtrelerinde "Düzeltilmiş Değerler Basımı: Evet/Hayır" filtresi kullanılır. Filtre öndeğeri "Hayır" olacaktır. 
Bu filtre satırında Evet seçiminin yapılması durumunda düzeltilmiş değerlerin dökümünün alınabilmesi için "hesaplama: yerel/dövizli" filtre satırında "yerel" seçilmelidir. 

Düzeltilmiş Bilanço Değerleri

Hem karşılaştırmalı hem de karşılaştırmasız bilançoda enflasyona göre düzeltilmiş değerlerin de dökümünün alınabilmesi için bilanço tasarımı güncellenmiştir: 

Düzeltilmiş bilanço değerlerinin alınabilmesi için, bilanço dönemine ve "Hesap Tutarı" parametresinin değerine uyan hesap hareketleri tek tek düzeltilir. Düzeltme işleminde tarihi değerler (hareket değeri) belirli bir düzeltme katsayısı ile çarpılır. Düzeltme katsayısı aşağıdaki formüle göre bulunur: 

Düzeltme Katsayısı= Bilanço Bitiş Ayı İndeksi/Hareketin indeksi 

Düzeltilmiş Tutar= Tarihi değer * Düzeltme Katsayısı 

Düzeltme katsayısı yardımıyla bilanço alınırken izlenen adımlar aşağıda detaylandırılmıştır: 

1. Dönem Bilançosu Raporlamada,

Dönem bilançosu raporlanması, bilanço rapor filtrelerinden "dönem" filtresinin kullanılmaması ile mümkündür. 

• 1. Parasal Olan Hesaplar: Parasal olan hesaplar, bilanço tarihinde cari değerleriyle ifade edildiğinden düzeltilme işlemine tabi tutulmazlar. Yani düzeltme katsayıları "1" dir. Dolayısıyla parasal hesapların tarihi değeri ile düzeltilmiş değeri aynı olur.
  2. Parasal Olmayan Hesaplar: İlgili parasal olmayan hesabın ilgili hareketleri düzeltme katsayısı ile çarpılır. Düzeltilmiş tutarlar toplamı ilgili hesabın düzeltilmiş bakiyesini verir.

Örnek: 
Dönem: Ocak 2002-Aralık 2002
Başlangıç Rapor Ayı: Açılış 
Bitiş Rapor Ayı: Ocak 2003 

2002 TÜFE 

100 Hesabın Hareketleri 

(Parasal olan hareketlere endeks atanmaz) 

150 hesabın Hareketleri 

(5.157,40+5.289,50)/2=5.223,45

1/Endeks = ((1/5223,45)*5,000,000)/5,000,000

(5.485,50+5.508,40)/2=5.496,95

1/Endeks = [((1/5223,)*15,000,000) + ((1/5496,95)*5,000,000)] /20,000,000

100 hesap parasal bir değer olduğundan, tarihi bakiyesi, düzeltilmiş bakiyesine eşit olacaktır.

150 hesap için ise düzeltilmiş değerleri aşağıdaki gibi hesaplanır:

*6000/5.223,45 = 1,14867

**6000/5.223,45 = 1,14867

***6000/5.496,95 = 1,09151

****6000/5.289,18 = 1,13439

2. Karşılaştırmalı Bilanço Raporlamada,

Karşılaştırmalı bilanço raporlamada, dönem bilançosunun düzeltilmiş değerlerinin saptanması değişiklik göstermez ancak geçmiş dönem bilançosunun düzeltilmesi iki aşamada gerçekleştirilir. İlk aşama geçmiş dönem bilançosunu ilgili dönemin bitiş ayına göre düzeltmek olacaktır. Burada izlenen yol, dönem bilançosunun düzeltilmesi ile aynıdır. Yani parasal kalemler için düzeltme katsayısı değeri "1" varsayılacak, parasal olmayan kalemler için ise endeksler yardımıyla düzeltilmiş tutarlar bulunacaktır. İkinci aşama ise kendi dönem sonuna göre düzeltilmiş tüm bilanço kalemlerini cari dönem bitiş ayına göre düzeltmek olacaktır. 

Örnek 1:

İlk Dönem: Ocak 2001-Aralık 2001
İkinci Dönem: Ocak 2002-Aralık 2002
Başlangıç Rapor Ayı: Açılış 
Bitiş Rapor Ayı: Ocak 2003
Yukarıdaki filtreye uygun olarak karşılaştırmalı rapor alındığında; 

• Ocak 2002-Aralık 2002 dönemi, dönem bilançosu raporlamadaki işlem adımlarına göre düzeltilir. Yani parasal değerler için düzeltme katsayısı "1" varsayılır. Parasal olmayan değerler için ise Aralık ayı endeksi, hareketin endeksine bölünerek bulunan katsayıyı hareket tutarıyla çarpmak suretiyle düzeltme işlemi gerçekleştirilir.
• Ocak 2001-Aralık 2001 dönemi iki düzeltme aşamasından geçer:

• • İlk düzeltme işlemi, bilanço tarihi değerlerinin Aralık 2001'e göre düzeltilmesidir. Bu işlem cari dönemim 2001 dönemi varsayılıp dönem bilançosunun düzeltilmesi işlemidir. Dolayısıyla sadece parasal olmayan değerler düzeltilir. Parasal değerlerin tarihi değerleri ile düzeltilmiş değerleri aynı olacaktır.
  • İlk adımda bulunan düzeltilmiş kalem tutarları, ikinci kez düzeltme işlemine tabi tutulur. Bu işlem 2001 Aralık ayına göre düzeltilmiş değerlerin, 2002 Aralık ayına göre düzeltilmesi işlemi olacaktır. Bu işlemde hem parasal hem de parasal olmayan kalemler düzeltme işlemine tabi olacaktır. Düzeltme katsayısı ise "Aralık 2002 indeksi/Aralık 2001 indeksi" işleminin sonucu olacaktır.

Örnek 2: 

İlk Dönem: Ocak 2001-Aralık 2001
İkinci Dönem: Ocak 2002-Aralık 2002 
Başlangıç Rapor Ayı: Açılış 
Bitiş Rapor Ayı: Eylül 2002 

Yukarıdaki filtreye uygun olarak karşılaştırmalı rapor alındığında 

• Ocak 2002-Aralık 2002 dönemi, dönem bilançosu raporlamadaki işlem adımlarına göre düzeltilir. Yani parasal değerler için düzeltme katsayısı "1" varsayılır. Parasal olmayan değerler için ise Eylül ayı endeksi, hareketin endeksine bölünerek bulunan katsayıyı hareket tutarıyla çarpmak suretiyle düzeltme işlemi gerçekleştirilir.

• Ocak 2001-Aralık 2001 dönemi iki düzeltme aşamasından geçer:

• • İlk düzeltme işlemi, bilanço tarihi değerlerinin Aralık 2001'e göre düzeltilmesidir.
  • İlk adımda bulunan düzeltilmiş kalem tutarları, düzeltme katsayısı yardımıyla (D.K. = Eylül 2002 indeksi/Aralık 2001 indeksi) ikinci kez düzeltme işlemine tabi tutulur.

Örnek 3: 

Yukarıda dönem bilançosu raporunun düzeltilmiş dökümüne ilişkin örnekten hareketle Aralık 2003'e gelindiğini ve bu dönem sonunda karşılaştırmalı bilanço alındığını farz edelim. Bu durumda geçmiş dönem Ocak 2002-Aralık 2002 dönemi olacaktır. Bu bilançonun ilk önce Aralık 2002'ye göre düzeltilmesi, sonra da Aralık 2003'e göre düzeltilmesi gerekecektir. Yukarıda iki hesabın da Aralık 2002'ye göre düzeltilmiş değerleri hesaplanmıştı: 

Aralık 2003 TEFE değerinin 7000 olduğunu varsayalım. 

Aralık 2003'e göre düzeltildikten sonra karşılaştırmalı bilançoya yansıyacak olan nihai düzeltilmiş değerlerin hesabı şöyle yapılacaktır: 

* Aralık 2003 İndeksi/Aralık 2002 İndeksi = 7000/6000 = 1,16667 

Düzeltilmiş Kar/Zarar

Düzeltilmiş değerler basımı: evet iken kullanıcı tarafından eklenen kar/zarar kaleminin değeri, düzeltilmiş aktif ve pasif toplamlarının farkı olacaktır.