Duran Varlıklar Enflasyon Düzeltme Fark Mahsuplaştırması

Duran varlıklar için enflasyon düzeltme farklarının hesaplandığı enflasyon fark hesapları altında mahsuplaştırıldığı seçenektir. Duran Varlıklar Yönetimi program bölümünde İşlemler menüsü altında yer alır.

Batch işleminin başlatılabilmesi için Duran varlık yönetimi parametrelerinde “Enflasyon Muhasebesi Uygulanacak” Evet seçili olmalıdır. Parametre ön değeri  Evet gelmektedir.

Düzeltme yapılacak aya ait amortisman tablosu satırlarında muhasebe kodlarının dolu olması gerekir . Muhasebe hesap kartında da  enflasyon fark hesabı seçilmelidir.

Duran Varlık yönetimi parametrelerinde “Muhasebe kodları bağlantı kodlarından atanacak” Evet seçildiğinde amortisman hesaplaması sonrası ilgili satırının muhasebe kodları doldurulur.

Muhasebe kodları kartlarda tanımlama yapılmış ise; Ön değerleme servisi çalıştırılarak muhasebe kodlarının doldurulması sağlanmalıdır.

Duran varlıklar için mahsuplaştırma işleminin hangi koşullarda yapılacağı Enflasyon Düzeltme Fark Mahsuplaştırması filtre satırlarında belirlenir. Enflasyon düzeltme hesabı kodu Genel Muhasebe parametrelerinde belirlenir. Duran varlıklar için mahsuplaştırma işleminin filtre seçenekleri aşağıdaki tabloda yer almaktadır:

Hesaplama Tarihi filtre satırında verilen tarih işlem sonunda oluşacak mahsup fişinin tarihidir. Aynı zamanda düzeltme tarihi olarak da geçerli olduğundan bu tarihe denk gelen endeksin değeri hesaplama için kullanılacaktır.

Ay ve Yıl   Düzeltmeye konu olacak ay ve yıl bilgilerinin girildiği filtre değeridir.

Fiş Özel Kod Ön değeri filtre satırında verilecek özel kod işlem sonunda oluşacak mahsup fişinin özel kod alanına ön değer olarak aktarılır.

 Sabit Kıymet Kodu  seçim yapılan sabit kıymet kartlarının enflasyon düzeltme/taşıma işlemleri yapılır.

Sabit Kıymet Kayıt Kodu seçim yapılan sabit kıymet kayıt kartlarının enflasyon düzeltme/taşıma işlemleri yapılır.

 Sabit Kıymet Kaydı Özel Kodu sabit kıymet kaydına tanımlanan özel kod seçimi yapılarak , seçilen özel  kodlu kayıtların enflasyon düzeltme/taşıma işlemleri yapılır.

Satın alma Tarihi tanımlanan tarih değerine göre sabit kıymetlerin satın alma tarihleri kontrol edilerek düzeltme/taşıma işleminin yapılması belirlenir.

Amortisman Süresi Dolanlar :  Ömrü biten varlıkların düzeltme yapılıp yapılmayacağı belirlenir.

Satır Birleştirme: Parametre değeri hayır seçildiğinde, her sabit kıymet için ayrı muhasebe hesap satırları oluşur. Açıklama alanında sabit kıymet kodu , kayıt kodu yazılır.

Parametre değeri Evet seçildiğinde, aynı muhasebe hesaplarına ait satırlar birleştirilir. Satır açıklama alanı doldurulmaz.

İşyeri; Tanımlı işyerleri listelenir. Düzeltme/taşıma yapılacak işyer(ler)i seçimi yapılır.

Enflasyon Düzeltme Hesabı  Satır Bazında Oluşacak  Parametre değeri Hayır seçildiğinde 698 enflasyon düzeltme hesabı sabit kıymet bazında tek satır oluşur

Parametre değeri Evet seçildiğinde sabit kıymet maliyet ve amortisman satırı bazında düzeltme hesabı satırı oluşturulur

 

Enflasyon Muhasebesi Düzeltme Endeks Tarihi: Hesaplanacak Ay,Yıl Endeksi seçildiğinde filtrede girişi yapılan ay /yıla ait endeks tablosundaki değer okunarak katsayı hesaplanır.

Parametre değeri Hesaplama Tarihi Endeksi seçildiğinde, filtrede girilen Hesaplama Tarihinin endeksi okunarak katsayı hesaplanır.

Son Yapılan Düzeltme Endeks Tarihi: Tarih girişi yapılır. Enflasyon Muhasebesi Düzeltme Endeks Tarihi: Hesaplama Tarihi Endeksi seçildiğinde girilen değer aktif olur.

Sabit kıymetler için düzeltme fark mahsubu oluşturmada;

• Enflasyon muhasebesi işlemlerinin yapılabilmesi için amortisman tablosu ( enflasyon muhasebesi) hesaplanmasına gerek olmamaktadır.
• Sabit kıymetlerde yeniden değerleme yapılmamış ise; Düzeltme işleminde satın alma tarihinin endeks değeri alınır. Maliyeti bedeli üzerinden hesaplama yapılır. 
• Sabit kıymetlerde yeniden değerleme yapılmış ise; Değerleme yapılan tarihin endeks değeri alınır. Değerleme sonrası oluşan S.K.D. (D.S.) bedeli üzerinden hesaplama yapılır. Yeniden değerleme sonrası hesaplanan S.K.D. (D.S.) tutarı ile düzeltme hesaplaması sonucu bulanan rakam çıkarılarak enflasyon düzeltme tutarı bulunur.
• Sabit kıymetlerde yeniden değerleme sadece endeks üzerinden yapılmış ise; Değerleme işleminde hesaplanan endeks değeri alınır. Değerleme sonrası oluşan S.K.D. (D.S.) bedeli üzerinden hesaplama yapılır.
• Duran Varlık Yönetimi Parametrelerine “Enflasyon Muhasebesi Amortisman Düzeltmesi” seçeneği eklenmiştir. Birikmiş Amortisman (D.S) / Toplam Birikmiş Amortisman seçenekleri listelenir. Öndeğeri Birikmiş Amortisman (D.S) değeridir.
• Amortisman düzeltmesi işlemi Toplam Birikmiş Amortisman rakamı üzerinden yapılmaktadır. Taşıma işlemlerinde yıl içindeki birikmiş amortisman düzeltmesinde parametre seçimine göre Birikmiş Amortisman (D.S.) veya Toplam Birikmiş Amortisman tutarı üzerinden düzeltme yapılır. Yıl sonlarında Toplam Birikmiş Amortisman rakamı üzerinden yapılmaktadır. Düzeltme katsayısı, düzeltme yapılan tarihin endeksi/bir önceki düzeltme tarihi endeksi bölünerek hesaplanır.
• Sabit kıymet değerleme işlemleri ürün dışında hesaplanarak, Enflasyon düzeltme öncesi  sabit kıymetler ürüne aktarılarak hesaplamalar yapılmış olabilir. Düzeltme katsayısının hesaplamasında değerleme tarihinin okunması için LG_FFF_FAYEAR tablosunda ilk hesaplama yapılan satırda REVCALCTYPE=99  REVPRICEIDXDATE='2021-12-31'(YIL-AY-GUN) olarak update edilmelidir.
• Enflasyon düzeltmesi ürün dışında yapılarak , sabit kıymetler ürüne aktarılarak hesaplamalar yapılabilir. Düzeltme katsayısının hesaplanmasında son yapılan düzeltme tarihinin okunması ve taşıma işlemlerinde Birikmiş Amortisman D.S. değeri üzerinden hesaplama yapılabilmesi için LG_FFF_FAYEAR tablosunda REVCALCTYPE=98  REVPRICEIDXDATE='2023-12-31'(YIL-AY-GUN) olarak update edilmelidir. 

Katsayı hesaplamasında alanlar kontrol edilerek, düzeltme yapılan tarihin endeksi / tabloya yazılan tarihin endeksi bölünerek hesaplanır.

Bu alanlar güncellenmez ise enflasyon düzeltme işleminde sabit kıymet kaydı üzerinde ki satın alma tarihi, taşıma işleminde son yapılan düzeltme tarihi üzerinden katsayı hesaplanır. 

Enflasyon Fark Mahsuplaştırması taşıma işlemleri 3 yönteme göre yapılabilir.

1-Duran Varlık Yönetimi Parametrelerinde “Enflasyon Muhasebesi Amortisman Düzeltmesi” Birikmiş Amortisman (D.S) seçildiğinde

Taşıma işlemi yapıldığında son düzeltme yapılan amortisman değeri, hesaplanan katsayı ile güncellenir. Cari dönem için ayrılan amortismanlar bu hesaplamaya eklenmez. İşlem sonunda Sabit kıymet maliyet fark hesabına, amortisman fark hesabına ve enflasyon düzeltme hesabına kayıt atılır. Devam eden dönemlerde amortisman tablosunda düzeltilen değerler üzerinden amortisman ayrılır. Taşıma işleminde hesaplanmayan önceki cari dönem amortisman değerleri içinde gider kaydı oluşturulur.

2-Duran Varlık Yönetimi Parametrelerinde “Enflasyon Muhasebesi Amortisman Düzeltmesi” Toplam Birikmiş Amortisman seçildiğinde;

Taşıma işlemi yapılan aya kadar ayrılan toplam birikmiş amortisman değeri, hesaplanan katsayı ile güncellenir. İşlem sonunda Sabit kıymet maliyet fark hesabına, amortisman fark hesabına ve enflasyon düzeltme hesabına kayıt atılır. Devam eden dönemlerde amortisman tablosunda düzeltilen değerler üzerinden amortisman ayrılır.

3-Önce enflasyon taşıma işlemi, sonrasında amortisman ayrılması yöntemi kullanılıyor ise; Duran Varlık Yönetimi Parametrelerinde “Enflasyon Muhasebesi Amortisman Düzeltmesi” seçeneği belirlenir.

• Taşıma işlemi yapılacak ayın amortisman hesaplaması yapılır.(2. geçici vergi dönemi için  mayıs ayı hesaplanır)
• Enflasyon fark mahsuplaştırması işlemi filtrelerinde, "Hesaplama Tarihi: 30.06.2024, "Yıl/Ay": 2024/Mayıs, "Enflasyon Muhasebesi Düzeltme Endeks Tarihi" Hesaplama Tarihi, "Son Yapılan Düzeltme Endeks Tarihi" 31.12.2023 girişi yapılır.
• İşlem sonunda mayıs ayına kadar ayrılan amortismanların taşıma işlemleri yapılır. Haziran ayına enflasyon fark mahsupları oluşturulur.
• Haziran ayında amortisman hesaplaması düzeltilmiş değer üzerinden oluşturulur.