e-Müstahsil Makbuzu hakkında ayrıntılı bilgiye bu dokümandan ulaşabilirsiniz.
e-Müstahsil Makbuzu Nedir?
Müstahsil makbuzu gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçilerden mal satın alınmasında fatura yerine geçen ticari bir vesika olarak kullanılan kağıt müstahsil makbuzu ile aynı hukuki niteliklere sahip elektronik bir belgedir. e-Arşiv alt yapısıyla birebir aynıdır. Tek farkı çiftçiye dijital çıktı verilemez sadece kâğıt çıktı verilir. Bir sonraki gün bitimine kadar GİB'ye raporlanır. 487 Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ uyarınca, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 235'inci maddesine göre mevcut durumda kağıt ortamda düzenlenmekte olan "müstahsil makbuzu" belgesinin;
- Elektronik belge olarak elektronik ortamda düzenlenmesine
- Kâğıt ve elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesine
- Başkanlığa elektronik ortamda raporlanabilmesine ilişkin düzenlemeler yapılmıştır. e-Müstahsil Makbuzu, yeni bir belge türü olmayıp, kağıt müstahsil makbuz ile aynı hukuki niteliklere sahiptir.
e-Müstahsil Makbuzu'nda Bulunması Gereken Bilgiler Nelerdir?
- Belgenin tarihi, saat ve dakika olarak düzenlenme zamanı ve belge numarası,
- Malı satan çiftçinin adı, soyadı, T.C. Kimlik Numarası ve ikametgah adresi,
- Malı satın alan tüccar veya çiftçinin adı, soyadı veya unvanı, vergi dairesi, Vergi Kimlik Numarası ve adresi,
- Satın alınan malın cinsi, miktarı, bedeli, vergi ve varsa diğer kesintiler tutarı yer alır.
- Nitekim, Mükellefler bu zorunlu bilgilere ek olarak, ihtiyaçları doğrultusunda farklı bilgilere de yer verebilmektedir.
- Düzenlenecek e-Müstahsil Makbuzlarının Başkanlık sistemlerinden elektronik ortamda sorgulanması ve doğrulanmasına imkan vermek üzere, karekod veya barkod bilgisinin belge üzerinde bulunması zorunludur.
e-Müstahsil Makbuzunun Tarafları Kimlerdir?
Satıcı (Üretici Çiftçi)
- Ticari belge veremez.
- Müstahsil makbuzunu imzalar.
- Belgenin aslını alır.
- Satış bedelini alır
Alıcı (Defter Tutan Çiftçi)
- Müstahsil makbuzunu düzenler.
- Ticari belge verebilir.
- Belgenin kopyasını alır.
- Satış bedelini öder.
e-Müstahsil Makbuzu Uygulamasından Kimler Yararlanabilir?
- 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca müstahsil makbuzu belgesi düzenlemek zorunda olan mükellefler, isteğe bağlı olarak "1/1/2018" tarihinden itibaren uygulamaya dahil olabilirler.
- Uygulamaya dahil olacak mükelleflerin, Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile zorunluluk getirilen haller dışında; e-Fatura, e-Arşiv Fatura ve e-Defter uygulamalarına dahil olma zorunlulukları bulunmamaktadır.
e-Müstahsil Düzenlenmesi ve Teslimi Nasıldır?
Elektronik ortamda düzenlenen ve elektronik sertifika ile imzalanan e-Müstahsil Makbuzunun en az bir nüshasının kağıt çıktısı alınarak, çıktının her iki tarafça ıslak imza ile imzalanması ve satıcı çiftçiye verilerek çiftçi tarafından kağıt ortamda ve e-Müstahsil Makbuzunun tüccar nüshası ise elektronik sertifika ile imzalı olarak e-ortamda muhafaza edilmesi gerekir. e-Müstahsil Makbuzu üzerinde, GİB sistemlerinden elektronik ortamda sorgulanması ve doğrulanması için karekoda veya barkoda yer verilir.
e-Müstahsil Makbuzu Uygulamasından Yararlanma Yöntemleri Nedir?
Mükellefler, e-Müstahsil Makbuzu Uygulamasından;
- Kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemlerine entegrasyonu yoluyla,
- Gelir İdaresi Başkanlığının servis ettiği GİB Portalı üzerinden makbuzları tek tek işleyerek,
- Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla olmak üzere üç yöntemden herhangi birini seçerek yararlanabilir.
e-Müstahsil Makbuzu Özel Entegratörlük Hizmetleri Nedir?
Özel Entegratör Firmaları e-Müstahsil Makbuzu düzenlemek isteyen mükelleflere,
- e-Müstahsil Makbuzu ve e-Müstahsil Makbuzu Raporu oluşturma,
- Mali mühürle onaylama ve zaman damgası kullanarak e-Müstahsil Makbuzu Raporunu Başkanlığa elektronik ortamda iletme hizmeti verirler.
e-Müstahsil Makbuzu Süreç Akışı 
e-Müstahsil Makbuzu Hizmet Alımı
e-Müstahsil Makbuzu Hizmetini kullanmak için ilk olarak https://siparis.elogo.com.tr adresine firma bilgileri ile giriş yaparak hizmeti eklenmelidir. Hizmet eklenmesi sırasında ek bir aktivasyon ücreti alınmaz ve ortak kontör havuzundan kontör düşer.
Logo Ürünlerinde e-Müstahsil Makbuzu
İlk olarak kullanılan muhasebe programında Firma Tanımı içinde bulunan e-Devlet sekmesinde e-Müstahsil Kullanıcısı alanı işaretlenmelidir.
Oluşturulacak e-Müstahsil Makbuzuna Gelir İdaresi Başkanlığının belirlemiş olduğu şablon ile numara verebilmek için kullanılan muhasebe programında Kayıt Numaralandırma alanından e-Müstahsil Makbuzu için şablon oluşturulmalıdır.
LogoConnect e-Müstahsil Bağlantı Ayarları: Logo Özel Entegratörlük
Logo Özel Entegratörlük hizmeti alan kullanıcılar için seçilmesi gereken bağlantı türüdür.
- Bağlantı ayarı seçeneği ile Logo Özel Entegratör bağlantı ayarı otomatik gelir.
- Kullanıcı Adı: Entegratör hesap işlemleri yapıldıktan sonra e-mail ile müşteriye gönderilen kullanıcı adıdır. Öndeğer olarak firmaların vergi numarası veya kimlik numarasına karşılık gelir.
- Şifre: Entegratör hesap işlemleri yapıldıktan sonra e-mail ile müşteriye gönderilen kullanıcı şifresidir.
- Proxy Sunucu: Proxy sunucusu kullanılıyor ise tanım yapılmalıdır.
- Mühürleme Sunucuda Yapılacak: Firmanın mühürleme işlemini özel entegratörlüğün sorumluluğuna verdiğini gösteren parametredir. Mühürleme ve zarflama işlemi faturalar paketlenip gönderildikten sonra Entegratör sunucusunda yapılır.
LogoConnect e-Müstahsil Cari Hesap Parametreleri
Bu alan Genel ve cariye özel e-Müstahsil şablonların seçildiği ekrandır.
.
Kullanılacak şablonun ismi; EPReceiptGeneralForm.xslt 'dir.
Ticari Ürün Tarafında e-Müstahsil Makbuzu Oluşturma
Kullanılan muhasebe programında Satınalma menüsü altında Satınalma Faturaları ekranında aşağıdaki menüden Müstahsil Makbuzu seçimi yapıldıktan sonra ekle diyerek makbuz kaydı açılır. Şahıs firması olan cari makbuz içerisinde alıcı alanında seçildikten sonra makbuz içerisine e-Müstahsil logosu sistem tarafından otomatik olarak gelmektedir. Malzeme, miktar, fiyat bilgileri girildikten sonra makbuz kaydedilir.
Muhasebe programında girilen kayıt kaydedildikten sonra statüsü aşağıdaki şekilde e-Makbuz Oluşturulacak olarak güncellenir.
Logo Connect e-Müstahsil Makbuz Gönderimi
Durumu e-Makbuz Oluşturulacak olan e-müstahsil makbuzu Connect e-Müstahsil Gönder ekranında Hazırlanacak sekmesine düşer. Bu alanda Hazırla-Mühürle-Paketle-Gönder adımları takip edilerek makbuzun gönderimi sağlanır.
Gönderilen e-Müstahsil Makbuzunun Takibi: e-Müstahsil Makbuzu-Giden Makbuzlar menüsü altında giden makbuzların durumu kontrol edilir. Entegratör ve Entegrasyon kullanan kullanıcılar gönderilen makbuzlarını e-Müstahsil Makbuzu-Giden Makbuzlar menüsü altından F9 durum sorgulama yaparak sorgular. Doküman Parametrelerindeki Belge Durumunu Otomatik Sorgula seçeneği işaretli ise gönder-al işlemi sırasında makbuz durumları otomatik sorgulanır.
Özel Entegratörlük Sayfasında e-Müstahsil Makbuzu
Portalda yer alan e-Makbuz sekmesi altından gönderilen e-Müstahsil Makbuzlarına ve e- Müstahsil Makbuzu Raporlarına ulaşılır.
e-Müstahsil Makbuzları altında gönderilen makbuzların durumu kontrol edilir. Durum kolonu altında Hatalı, Başarılı ve Henüz Sonuçlanmadı olmak üzere 3 durum kodu bulunur. Belgeler, Henüz sonuçlanmadı durumundaysa belgelerin başarılı ve hatalı duruma geçmesi beklenmelidir. Hatalı makbuzlar tekrar gönderilmelidir. Yine aynı ekranda Rapor Durumu kolonunda da e-Serbest Meslek Makbuz Raporlarının gönderilip gönderilmediği kontrol edilebilir.
Özel Entegratörlük Portal sayfasında Makbuzlar menüsü altında, e-Müstahsil Makbuzu Raporları ekranından GİB'ye gönderilen makbuz raporları kontrol edilir.
e-Müstahsil Makbuzu raporları günlük olarak oluşturulup en geç izleyen günün sonuna kadar otomatik olarak sistem tarafından gönderilir.
Gönderilen e-Müstahsil Makbuzunun Erp Üzerinden İptali ;
ERP'de Başarılı durumda olan e-Serbest Meslek Makbuzunu iptal etmek için F9 menüsünden İPTAL ET butonu ile iptal edebilirsiniz. Logo Connect üzerinden ayrıca iptal gönderimi gerçekleştirmenize gerek bulunmamaktadır.